| خـــاقـــانـــیــا بـــه دولـــت ایــام دل مـــنـــه | کایام هفته ای است خود آن هفته نیز نیست |
| روز و شـب اسـت سـیم سـیـاه و زر سـپـیـد | بـیرون ازین دو عـمـر تـو را یک پـشـیز نـیسـت |
| چرخ است خوشه ای به زکاتش مدار چشم | کـان صـاع کـو دهد دو کـری یک قـفـیز نیسـت |
| چـون در زمـانـه چـیـز نـداری خـرد چـه سـود | کآن را که چـیز نیسـت خـرد هیچ چـیز نیسـت |
| بــر خــوشـی حــیـات مـشـو غـره کآسـمـان | سـیاف پـیشه ای سـت که او را تـمیز نیسـت |
| آن، بـز نـگـر کـه در پـی طـفـلـی هـمـی رود | بــهـر مـویـزکـی کـه جـز آنـش عـزیـز نـیـسـت |
| روزی بـه دست طفل شود کشته بـی گمان | چـون بـنـگـری گـلـو بــر بـز جـز مـویـز نـیـسـت |
| *** |
| تــــا بــــه غـــربــــت فـــتــــاد خــــاقـــانـــی | یـــکــــدری خــــانـــه ایـــش زنــــدان اســــت |
| نــه درون ســاخــتـــنــش تـــوفــیــق اســت | نــه بـــرون تـــاخـــتـــنـــش امـــکـــان اســـت |
| روی چـــــون عـــــنــــکـــــبـــــوت در دیــــوار | پـــس ســنــگــی چــو مــور پــنــهــان اســت |
| پـــاســـبـــانـــش بـــرون در قـــفـــل اســـت | پـــــرده دارش درون کـــــلـــــیـــــدان اســـــت |
| اشـــک جـــیــحـــون و دم ســـمـــرقـــنــدی | دل بـــــــخـــــــاری و آه ســـــــوزان اســـــــت |
| یــعـــنـــی ایــن در چـــهــار دیــواری اســـت | کــــه درش ســــوی چــــرخ گــــردان اســــت |
| از بــرون لـب بــه قـفـل خــامـوشــی اســت | وز درون دل بــــه بــــنــــد ایــــمــــان اســــت |
| خــــانـــه در بــــســــتــــه دار بــــر اغـــیـــار | تـــا در او ایــن غـــریـــب مـــهـــمـــان اســـت |
| بـــرگ عـــیـــشـــی مـــســـاز خـــاقـــانـــی | کـــــه وجـــــودش ورای امـــــکـــــان اســـــت |
| عـــالــم از چـــار عـــلــت اســـت بـــه پـــای | کــــه یــــکــــی زان چـــــار ارکـــــان اســـــت |
| خــــانــــه را هـــم چــــهــــار حــــد بــــایـــد | کـــان چـــهــار اصـــل کـــار بـــنـــیــان اســـت |
| عـــلـــت عـــیــش را ســـه چـــیــز نــهــنـــد | کــــان مـــکــــان و زمــــان و اخــــوان اســــت |
| ز آن نــگـــفـــتـــنـــد چـــارمـــیــن یــعـــنــی | نـــیــســـت چـــیــزی کـــه چـــارم آن اســـت |
| *** |
| خـــاقــانــیــا چـــو آب رخــت رفــت در سؤال | مـسـتـان نوال کـس کـه وبـال آشـنای اوسـت |
| بــر خـسـتــگـی دل مـطـلـب مـرهـم قـبــول | نه دل نه مـرهمی کـه جـراحـت فـزای اوسـت |
| آن را کــه بــشــکــنـنــد نـوازش کــنـنــد بــاز | یعنی که چـون شکسـت نوازش دوای اوسـت |
| پـنـداری آن شـتـر کـه بــکـشـتـنـد، گـردنـش | پـــر زر از آن کــنــنــد خـــون بـــهــای اوســـت |
| گــیـرم کــه کــان زر شــود آن گــردن شــتــر | او را ز زر چـه سـود که سـودش بـقای اوسـت |
| *** |
| زیـــان تـــو در ســـود دانـــســـتــــن اســـت | تــــوان تــــو در نـــاتــــوانـــســــتــــن اســــت |
| نــــدانــــم ســــپــــر ســــاز خــــاقــــانـــیـــا | کــه نــادانــی اکــســیــر دانــســتـــن اســت |