طـاهر ثـقـت الـملـک سـپـهر اسـت و جـهانسـت | نه راسـت نگـفـتـم کـه نه اینـسـت و نه آنسـت |
نی نی نه سپهر است که خورشید سپهر است | نـی نـی نـه جـهانـسـت کـه اقـبـال جـهانـسـت |
آن چــرخ مـحــلـسـت کـه بــا حــلـم زمـیـنـسـت | وان پـیـر ضـمـیـرسـت کـه بـا بـخـت جـوانـسـت |
هــر بـــاره کــه زیــن کــرده شـــود هــمــت او را | انــدر مــیــدان زیــر دو کـــف زیــر دو رانــســـت |
ای آنــکــه ســـوی دولــت تـــو قــاصـــد نــصــرت | پیوسته یگانه است و دوگانست و سه گانست |
شـد مـنـفـعـت عـالـم دســت تــو کـه آن دســت | کـانسـت و نه کـانسـت که بـخـشـنده کانسـت |
شــد مــصــلــحــت دنـیـا مــهـر تــو کــه آن مـهـر | جــانـسـت و نـه جـانـسـت فـزایـنـده جـانـسـت |
سـهم تـو عـجـب نیسـت اگر صـاعـقه تـیر اسـت | زیـرا کــه کــف هـیـبــت تــو بــرق کــمـانـســت |
آن کـس کـه چـو گـل نـیـسـت بــه دیـدار تـو تـازه | در دیـده ش چــون دیـده نـرگــس یـرقــانـســت |
وانـکـس کـه نـه چــون مـورد وفــادار تــو بــاشــد | مــانــنــد دل لــالــه دلــش در خــفــقــانــســت |
نـه بـار جـهـان بـر تـن تـو هـیچ نـشـسـتـه اسـت | نــه راز ســپــهـر از دل تــو هـیـچ نــهــانــســت |
امـــیــد جـــهـــان زنـــده و دلـــشـــاد بـــمـــانـــد | تـــا دولـــت تـــو در بـــر انـــصـــاف روانـــســـت |
عـزمت نه سـبـکسـارسـت ار چـه سـبـکسـت او | حــزمـت نـه گـرانـبــارسـت ار چــنـد گـرانـسـت |
بــادیـسـت شـتــاب تــو کـش از کـوه رکـابــسـت | کـوهـیـسـت درنـگ تـو کـش از بــاد عـنـانـسـت |
طـبــع تــو زمـانـســت و زمـیـنـســت هـمـیـشــه | در نـفــع زمــیـنـســت و بــه تأثــیـر زمــانـســت |
بــر چــرخ مـحـیـط اسـت مـگـر عـالـم روحــسـت | دارنــده دهـر اســت مــگــر چــرخ کــیـانــســت |
از خــاطــر تـــیــز تـــو شــود تـــیــغ هــنــر تـــیــز | پـس خـاطر تـو زینسـان تـیغسـت و فسـانسـت |
از روی تـو حشمت همه چون نرگس چـشمست | در مـدح تـو دولـت همـه چـون لـالـه دهـانـسـت |
در مـدحــت سـودســت و زیـانـســت بــه مـالـت | ســودت هـمـه سـودت و زیـانـت نـه زیـانـســت |
گـوشـسـت همـه چـون صـدف آن را کـه نـیوشـد | وانکـس کـه سـراید همه چـون کـلـک زبـانسـت |
ای آنـــکـــه ز هـــول تـــو دل و دیــده دشـــمـــن | بــر آتــش ســوزنــده و بــر تــیـره دخــانــســت |
گــر فــصــل چــهــار آمــد هــر ســال جـــهــان را | پـس چـون که همه سـاله مرا فصـل خـزانسـت |
ور فـصــل خــزان بــیـنـم دایـم بــه چــه مـعــنـی | زنــدان مــن از دیـده مــن لــالــه ســتــانـســت |
نــه آفــت و انــدوه مــرا وصـــف قــیــاس اســـت | نـه مــحــنـت و تــیـمــار مـرا حــد و کــرانـســت |
نــه در دلـــم از رنــج تـــحـــمــل را جـــایــســـت | نــه در تــنــم از خــوف رگــم را ضــربـــانــســت |
گــر خــوردنــی یـابــم هــر هـفــتــه نــه هــر روز | از دســت مــرا کــاســه و از زانــو خــوانــســت |
ور هــیـچ بــه زنــدانــبــان گــویـم کــه چــه داری | گـویـد کـه مـخــور هـیـچ کـه مـاه رمـضـانـســت |
گــویـمـش کــه بــیـمــارم و رو شــربــت و نـان آر | خـــنــده زنــد و گــویــد خـــود کــار در آنــســت |
هر چـند کـه محـبـوس اسـت این بـنده مسـکـین | بــی نــان نــزیــد چــون بـــنــده حــیــوانــســت |
بـدبـخـت کـسـی ام کـه بـه چـنـدان زر و نعـمـت | امــروز هــمــه قــصــه مــن قــصــه نــانــســـت |
جـــز کـــج نــرود کـــار مــن مــدبـــر مــنــحـــوس | کـاین طـالـع مـنـحـوسـم کـجـر و سـرطـانـسـت |
بــسـیـار سـخــن گـفـت مـرا بــخــت پــس آنـگـه | هـر کـرده کـه او کـرد بـدان گـفـتـه هـمـانـسـت |
گـر دل بـه طـمـع بــسـتـم شـعـرسـت بـضـاعـت | ور احـــمــقــی کــردم اصــل از هــمــدانــســت |
امــــروز مــــرا صــــورت ادبــــار عــــیــــان شــــد | نــزد هـمــگــان صــورت ایـن حــال عــیـانـســت |
در بــنــدم و ایــن بــنــد ز پــایــم کــه گــشــایــد | تــا چــرخ فـلـک بــنـد مـرا بــسـتــه مـیـانـسـت |
از خــلـق چــه نـالـم کـه هـنـر مـایـه رنـج اســت | وز بـخـت چـه گـریم کـه جـهان بـر حـدثـانـسـت |
در ذات مـــن امـــروز هــمـــی هــیــچ نـــدانــنــد | کـه انـواع سـخـن را چـه بـیـان و چـه بــنـاسـت |
وز مـن اثـری نـیـسـت جـز ایـن لـفـظ کـه گـویـنـد | این شـعـر بـخـوانـیـد کـه این شـعـر فـلـانـسـت |
گــیـتــی چــو ضــمـانـی کــنـدم شــاد نـبــاشــم | زان روی که این گیتـی بـس سسـت ضمانست |
زیـــن بـــیـــش چـــرا گـــردون بــــگـــذاردم ایـــرا | گـردون رمـه خــود را خــونـخــواره شـبــانـسـت |
از جــــمـــلــــه خــــداونـــدا در وهـــم نـــیـــایـــد | کـه احـوال مـن بـد روز اینجـا بـه چـه سـانسـت |
گــر دولــت تـــو بـــخـــت مــرا دســـت نــگــیــرد | از مـحـنـت خـود هـر چـه بــگـویـم هـذیـانـسـت |
ور در دل تـــو هــیــچ بـــگـــیــرد ســـخـــن مـــن | در کـار خـلـاصـم چـه خـلـاف و چـه گـمـانـسـت |
کـانـرا کـه بــه جــان بــیـم کـنـد چـرخ سـتــمـگـر | نقـشـی کـه کـنـد کـلـک تـو مـنشـور امـانسـت |
شـــایــســـتـــه صـــدر تـــو ثـــنــا آمــد و نــامــد | کـان کـس کـه ثـنا گـفـتـت دانسـت و ندانسـت |
دانـســت کـه جــز مـعـجــزه گـفـتــنـش نـشـایـد | بــســیـار بــکــوشــیـد کــه گـویـد نـتــوانـســت |
هــر گــفــتــه و هــر کــرده تـــو دولــت و دیــن را | بــر جـاه دلـیـل اسـت و بـر اقـبــال نـشـانـسـت |
امـکـان تـو بـا تـمـکـیـن هـمـچـون تـن و جـان بـاد | تـا جـان و تـن از کـون و مکـینسـت و مکـانسـت |
چـون کـوه مـتــیـن بــادی تــا کـوه مـتــیـن اسـت | بـــا بــخــت قــریــن بــادی تــا دور قــرانــســت |